Łuszczyca jest złożonym schorzeniem dermatologicznym, dotykającym milionów ludzi na świecie. Jednym z najczęściej wymienianych czynników wyzwalających zaostrzenia tej choroby jest stres. Mimo że przyjęcie tej hipotezy opiera się przede wszystkim na retrospektywnych badaniach obserwacyjnych, nie zawsze pozbawionych błędów systematycznych, coraz więcej naukowców analizuje złożoność tego związku. Jednakże, nowsze publikacje dostarczają niejednoznacznych wyników, co sprawia, że temat jest wciąż gorąco dyskutowany w środowisku medycznym. Łuszczyca jest przewlekłą, zapalną chorobą skóry, która może wpływać nie tylko na stan fizyczny pacjenta, ale również na jego samopoczucie psychiczne. Dlatego zrozumienie, jak stres wpływa na rozwój łuszczycy, ma ogromne znaczenie dla efektywnego leczenia i profilaktyki tej choroby.
Stres jako czynnik zaostrzający łuszczycę
Stres, szczególnie chroniczny, od dawna jest podejrzewany o bycie jednym z głównych czynników prowokujących nawrót choroby. Jednak do tej pory wyniki badań nad wpływem stresu na zaostrzenia łuszczycy były niejednoznaczne.
Stres jest powszechnie uznawany za istotny czynnik, który może prowadzić do zaostrzeń chorób autoimmunologicznych, takich jak łuszczyca. Ale jak faktycznie wygląda to zależność?
Badania
W ostatnim czasie pojawiło się kilka publikacji naukowych, które miały na celu określenie zależności między stresem a ryzykiem wystąpienia łuszczycy. Zespół badaczy ze Szwecji i Stanów Zjednoczonych dostarczył jednych z nielicznych, dobrej jakości dowodów w tej sprawie, które opublikowano na łamach prestiżowego czasopisma „Journal of The European Academy of Dermatology and Venereology”. Badanie oparte było na danych medycznych ponad 1,6 miliona młodych mężczyzn, którzy odbywali obowiązkową służbę wojskową w Szwecji.
- Metodyka Badania: Odporność na stres została oceniona podczas poboru do wojska za pomocą standardowych wywiadów częściowo ustrukturyzowanych. Uczestnicy zostali podzieleni na trzy grupy według poziomu odporności na stres: niska, średnia i wysoka.
- Obserwacja: Dane śledzono od momentu poboru aż do pojawienia się łuszczycy, łuszczycowego zapalenia stawów, zgonu, emigracji lub do końca 2019 roku.
Wyniki
Badanie wykazało, że:
- Mężczyźni z niską odpornością na stres mają znacząco podwyższone ryzyko rozwoju łuszczycy i łuszczycowego zapalenia stawów. Ryzyko wzrasta o 31% dla łuszczycy i 23% dla łuszczycowego zapalenia stawów w stosunku do grupy o wysokiej odporności na stres.
- W przypadku ciężkich postaci zaostrzeń, które wymagały hospitalizacji, ryzyko wzrastało jeszcze bardziej – odpowiednio o 79% dla łuszczycy i 53% dla łuszczycowego zapalenia stawów.
Epidemiologia
Analiza dostarczyła również cennych danych epidemiologicznych:
- Początek łuszczycy wystąpił u 1,9% badanych.
- Łuszczycowe zapalenie stawów pojawiło się u 0,6% uczestników.
- W 58,8% przypadków łuszczycowego zapalenia stawów, choroba skórna była również obecna w pewnym momencie obserwacji.
Psychiczne dobrostan w leczeniu łuszczycy
Wyniki te podkreślają ważność zdrowia psychicznego w zarządzaniu i leczeniu łuszczycy:
- Pacjenci powinni być świadomi, jak stres wpływa na ich stan zdrowia i starać się minimalizować jego wpływ poprzez techniki relaksacyjne, wsparcie psychologiczne, czy nawet terapię.
- Personel medyczny powinien uwzględniać ocenę odporności na stres jako integralną część planowania terapii dla pacjentów z łuszczycą.
Podsumowanie
Badanie przeprowadzone na danych szwedzkiej armii dostarcza jedne z najbardziej przekonujących dowodów na związek między niską odpornością na stres a zwiększonym ryzykiem łuszczycy. Wskazuje to na potrzebę holistycznego podejścia do leczenia, gdzie aspekty psychiczne są traktowane z równą powagą co fizyczne objawy choroby. To kompleksowe podejście może nie tylko poprawić jakość życia pacjentów, ale również zmniejszyć częstość i intensywność zaostrzeń łuszczycy.
