Dolegliwości bólowe głowy umiejscowione w skroniach mogą się pojawiać z prawej lub lewej strony albo obustronnie. Wspomniany ból może świadczyć o szeregu różnych dolegliwości. Przykładowo, u dzieci skroniowy ból głowy może zwiastować zapalenie ucha. Ból głowy w skroniach może też być konsekwencją wspomnianego zapalenia ucha lub zapalenia zatok przynosowych. Bez odpowiedniej diagnozy i skutecznego leczenia przyczynowego nie sposób się pozbyć uporczywego bólu skroniowego.
Skąd bierze się ból skroniowy?
Ból skroniowy często pojawia się w towarzystwie dolegliwości bólowych w okolicach oczu. Może się zdarzyć, że dolegliwości bólowe pojawiają się również na czubku głowy. Pacjenci opisują wspomniany ból jako ‘rozlany’ z największym natężeniem właśnie w okolicach oczu i skroni. Najczęstsza przyczyna to napięciowy ból głowy. Przeważnie wspomniane bóle nie mają określonej przyczyny. Bóle napięciowe są efektem dużej ilości czynników. Główny powód ich powstawania to stres. Często bóle napięciowe są konsekwencją wymienionych poniżej czynników:
- lęk,
- niedobór snu,
- nadmiar kofeiny,
- nieprawidłowe odżywianie,
- używki.
Dolegliwości bólowe w skroniach mogą być obustronne lub umiejscowione tylko z prawej lub lewej strony. Ból może pojawiać się wskutek podrażnień struktur wspomnianej okolicy, aczkolwiek nierzadko dolegliwości bólowe są konsekwencją patologii układów sąsiadujących. Przykładowo: zębów, zatok obocznych nosa lub ucha.
Poza napięciowymi bólami głowy, popularną przyczyną bólu skroniowego jest migrena. Równie często dolegliwości bólowe okolic skroni można sklasyfikować jako tak zwane ‘bóle klasterowe’ czyli jednostronny ból pojawiający się (najczęściej) w towarzystwie łzawiących oczu. Klasterowym dolegliwością bólowym zazwyczaj towarzyszą również obrzęk powieki lub twarzy (połowy) czy też katar wydobywający się tylko z jednego otworu nosowego. Najczęściej ból klasterowy jest niezwykle intensywny.
Jednostronny ból skroni może też świadczyć o napadzie chorób okulistycznych np. jaskry. Nierzadko ból skroni jest też zwyczajnym bólem wysiłkowym. Nie należy jednak go bagatelizować, bo dolegliwości bólowe skroni mogą być też efektem chorób naczyniowych lub urazów głowy. Zdarza się nawet, że nagły intensywny ból skroni jest sygnałem o niewłaściwym poszerzeniu naczynia krwionośnego (tętniaku), guzach mózgu czy też zakażeniu, które opanowało ośrodkowy układ nerwowy. Rzadziej dolegliwości bólowe skroni świadczą o zapaleniu tętnicy skroniowej, półpaścu usznym, zapaleniu ucha (głownie u dzieci) lub nadciśnieniu tętniczym.
Zdarza się, że określone produkty spożywcze przyczyniają się do powstawania skroniowego bólu głowy. Najpopularniejsze produkty, które mogą doprowadzić do wspomnianych dolegliwości to sery pleśniowe, wino i czekolada. W przypadku wina warto zwrócić uwagę, że pacjenci szczególnie wrażliwi na histaminę reagują bólem głowy właśnie ze względu na kontakt z histaminą. Poniżej zostało wymienione jeszcze kilka czynników, które mogą przyczyniać się do powstawania wspomnianych dolegliwości bólowych:
- nieodpowiednia dieta,
- stres,
- napięcie,
- dolegliwości z przewodu pokarmowego.
Kiedy ból w skroniach może być niebezpieczny?
Niezwykle intensywne dolegliwości bólowe, które zaburzają codzienne funkcjonowanie i nie przechodzą samoistnie, powinny być koniecznie skonsultowane ze specjalistą. Szczególnie niebezpieczny jest ból o bardzo wysokiej intensywności, który przychodzi nagle. Równie niepokojące mogą być przewlekłe dolegliwości bólowe. Szczególnie, jeśli bardzo często się pojawiają. Obniżony komfort życia pacjenta i zaburzone funkcjonowanie na co dzień powinny skłonić do wizyty u lekarza. Specjalista zleci określone badania obrazowe oraz laboratoryjne i przeprowadzi szczegółowy wywiad.
Bóle, które też powinny wzbudzić u pacjentów niepokój i skłonić do natychmiastowej interwencji to takie, których nie można wyeliminować doraźnym podaniem leków przeciwbólowych. Poniżej zostało wymienione jeszcze kilka objawów towarzyszących dolegliwościom bólowym, które mogą świadczyć o potencjalnym niebezpieczeństwie:
- zaburzenia równowagi,
- zaburzenia widzenia,
- objawy oponowe,
- sztywność karku,
- upośledzenie czucia,
- upośledzenie ruchomości kończyn,
- drgawki,
- bóle oczu,
- zaburzenia świadomości,
- nierówne źrenice.
Leczenie skroniowych dolegliwości bólowych
Dolegliwości bólowe w okolicach skroni mają tak wiele przyczyn, że niełatwo jednoznacznie określić metody terapii. Jeżeli ból ma charakter napięciowy, wówczas obowiązkowe są:
- wyeliminowanie stresu,
- odpoczynek,
- odstawienie używek (warto zauważyć, że początkowo dolegliwości bólowe skroni mogą się nasilić po odstawieniu zanim nastąpi poprawa),
- regularne odżywianie,
- ciepłe okłady na głowę.
Bardzo dużą rolę w obraniu właściwego kierunku leczenia odgrywa wywiad kiedy pacjent musi wymienić jak najdokładniej wszystkie objawy towarzyszące. Jeżeli podejrzewa się chorobę zatok obocznych nosa lub zapalenie ucha, pacjent musi skonsultować się z laryngologiem. W przypadku chorób zębów, konieczne jest rozpoczęcie leczenia stomatologicznego. Gdy wystąpią objawy oczne, należy udać się do okulisty. Czasami, pacjenci otrzymują doraźne niesteroidowe lekarstwa przeciwzapalne. Warto jednak zwrócić uwagę, że kluczowe jest postawienie odpowiedniej diagnozy aby skutecznie zwalczyć przyczyny bólu.